Over een overschot aan perfectionisme en een gebrek aan diepe zelfzorg
Ik ben Jill, 30 jaar. Vrouw van Jan en mama van Harte; wonderlijk dochtertje van 9 maanden. De afgelopen jaren heb ik voortdurend van high naar high geleefd. Bouwen, trouwen, kindje. Bij ons ging het plots in een stroomversnelling. Nog voor het ene gepasseerd was, loerden de voorbereidingen voor ‘the next big thing’ al om de hoek. Want ja, ik ben een planner, een creatieve controlefreak; een zelfverklaarde perfectionista. Misschien herken je jezelf wel in deze bladzijde van mijn verhaal…
Cru gezegd ben ik dat type vrouw dat vindt dat ze het allemaal wel aankan. Best makkelijk zelfs! Negen maanden na de komst van Harte is ons nieuwe huis nog steeds (relatief) schoon en ook ik pas, op een goede dag en mits wat goodwill, weer in mijn paarse jumpsuit. Op het werk heb ik niet één keer moeten huilen. Hoe kan het ook anders?! Harte is het gemakkelijkste kind ooit. (Ja, écht!) En toch… Toch gaat het mij even hélemaal niet…
“Ik twijfel er niet aan dat jij alle ballen in de lucht gejongleerd kunt houden”; zei mijn goede vriendin. Tot voor kort had ik het een compliment gevonden, maar nu sneed het rechtstreeks in mijn ziel. Want ik zit erdoorheen. Al lang, maar dat zag – buiten mijn zéér directe omgeving – helemaal niemand.
Wedstrijd met mezelf
Zo’n half jaar voor Harte kwam, begon de wedstrijd met mezelf. En nee, ik trapte niet in de val om me door goedbedoelde raad van mijn stuk te laten brengen. Ik zocht hélemaal mijn eigen weg. We creëerden ons paarse droomkamertje en ik schreef onder het oog van mijn man een geboorteplan. Ja, een ‘sterke’ vrouw als ik weet zelf verdomd goed wat ze wil! Ook de prenatale cursus was een boost voor mijn zelfvertrouwen. De zoveelste (nodige!) bevestiging dat ik mijn eigen, torenhoge verwachtingen wel weer zou kunnen overtreffen.
En zo beviel ik, zonder ruggenprik en met optimale voorbereiding, van Harte; het kerngezonde baby’tje dat meteen de borst nam. Hoera! Paarse wolk en stoef van alle vroedvrouwen over het gevoel van rust thuis. Wat niemand zag, was hoeveel tranen ik stiekem liet. Tranen op mijn te strakke jurk, in de mislukte fruitpap, om het vergeten van de knuffel, bij het kopen van de verkeerde speen, en later vooral ook in de autorit op weg naar huis van het werk.
Thuis snauwde ik mijn man af. Ik kapte met alle ontspanning die ik in het pre-Hartetijdperk leuk vond. Naast zorgen voor haar, gaf niets me nog voldoening. Signalen die ik toen al had kunnen zien, maar ik ging gewoon verder op automatische piloot. Kort daarna liep het helemaal mis.
Ik kan niets meer, ik ben -naast mama- helemaal niets meer.
Na zo’n half jaar kwamen de eerste paniekaanvallen. Hyperventilatie, evenwichtsstoornissen, sombere gevoelens en vooral overgevoeligheid aan licht- en geluidprikkels. Ik dacht dat even ertussenuit ons wel goed zou doen, maar tijdens een weekendje weg speelde de druk dat ook dit uitje perfect volmaakt moest zijn hoog op.
In het midden van de stad crashte ik in de armen van mijn man met de woorden “Ik kan helemaal niets meer. Ik ben - naast mama - helemaal niets meer.” De angst die ik toen in zijn ogen zag, heeft me aangezet om weer aan zelfzorg te gaan doen. Niet zomaar jezelf aankleden en tijdig een douche nemen. Het diepe soort. Tijd voor soulsearching.
Intussen wordt mij meer en meer helder dat ik al jaren een onnodige stortvloed van perfectionisme over plannen en prestaties kots. Anders dan wat niet perfectionistisch ingestelde mensen vaak denken, betekent dit niet dat ik de pretentie heb om te denken dat ik perfect ben. Integendeel. Het is diep vanbinnen het gevoel hebben dat je nooit goed genoeg bent - en dat gevoel met zo goed mogelijke handelingen, voorbereidingen en gedragingen proberen te verdoezelen.
Voorbeeld
Ook bij de tieners voor mij op de schoolbanken zie ik vaak ditzelfde perfectionisme, waar ik nog steeds dagelijks mee worstel, terugkomen. Vandaar de bezorgde tranen van het werk op weg naar huis.
Welk voorbeeld stel ik aan mijn leerlingen en aan ons dochtertje wanneer ik zo zou verder doen? Aan alle moeders die dit lezen, wil ik vragen; wees vooral dat kwetsbare rolmodel als je moedig genoeg bent en heb oog voor mede-perfectionista’s zoals ik - jong én oud - die erdoorheen willen maar er eventjes doorheen zitten.
Foto: Sylvie Stijven Photography.